Geen groter belang dan je eigen belang – dus lobbyen Amerikaanse bedrijven er lustig op los. En het federale budget en de belastingen brengen het meeste volk op de been.
De lijstjes met belangrijkste races vliegen ons om de oren. Niet zo gek. Met 435 Afgevaardigden, 35 gouverneurs en nog eens 35 Senatoren is het voor een gemiddelde krant bijzonder lastig bij te houden wat er precies komend jaar gaat gebeuren. Dus zoekt iedereen een short cut om de verkiezingen te kunnen duiden. Wij ook en we denken er een gevonden te hebben: de belangrijkste issues in het Amerikaanse Congres, afgemeten aan het aantal klanten dat gegeven het onderwerp hun belangen hebben ondergebracht bij een lobbykantoor.
Het Center for Responsive Politics stelde een top tien voor 2013 samen. Daarin de onderwerpen met de meeste ‘klanten’ voor lobbyisten. Wij kozen er vijf. Vijf onderwerpen waarvoor de lobbykantoren de meeste klanten wisten binnen te halen. Omdat die bedrijven het het blijkbaar belangrijke onderwerpen vonden. En, om het Thoma theorema enigszins te verbasteren, wat mensen belangrijk vinden, is belangrijk in haar consequenties.
Op nummer één, met ruim 3000 belanghebbenden, het federale budget. Negenduizend keer wilde een klant dat lobbyisten iets voor hen voor elkaar probeerde te krijgen. Belangrijkste cliënt: General Dynamics. Zesentwintig keer wilde het bedrijf graag een lobbyist inschakelen. Overigens lobbyt General Dynamics veel meer op het gebied van Defensie – namelijk 66 keer. Dat kostte ook een lieve duit: 7,6 miljoen dollar. Belangrijkste doel: geld voor de Amerikaanse Marine, de belangrijkste klant van het bedrijf.
Op nummer twee: belastingen. Belangrijkste klant: Microsoft. Het bedrijf betaalt niet graag belasting (welk bedrijf wel) en lobbyt zeer actief voor een veel ruimere immigratiewet. Logisch: het talent van Microsoft is niet alleen Amerikaans, maar werft de softwaregigant mondiaal. Als dat talent dan gevonden is, maar het land niet in mag of niet in mag blijven, staat de concurrentiekracht van Gates’ onderneming op het spel. Naast belastingen is Obama’s hoofdpijndossier – immigratie – dus belangrijk om lobbyisten voor in te schakelen.
Op nummer drie: gezondheid. Belangrijkste klant/kantoor: Associatie van medicijnfabrikanten. Ruim 13 miljoen gaven zij uit om hun belangen te behartigen. Op nummer vier transport met FedEx als belangrijkste klant. En ten slotte, op de vijfde plaats, defensie. 1218 Klanten waren goed voor een lobbyist, General Dynamics is daarvan de belangrijkste klant, Lockheed Martin staat op de tweede plaats. Volgens OpenSecret.org staat vervolgens energie, milieu, onderwijs, medicare & medicaid en ten slotte handel op nummers zes tot en met tien. Het is allemaal terug te vinden in de Amerikaanse database die in Nederland navolging verdient.
In die database niet alleen de bedragen en (individuele) lobbyisten (naam en toenaam, inclusief hun cv), ook de bedragen die de bedrijven schenken aan partijen en kandidaten. Het zijn de kwantitatieve gegevens van politieke invloed. En dat is vaak maar de helft van het verhaal. De daadwerkelijke impact van de lobby, wat het precies oplevert en voor wie, blijft op basis van deze gegevens alleen onduidelijk. Het is wel een indicatie welke onderwerpen op welke wijze leven bij de belangrijkste geldschieters van de Amerikaanse democratie – de bedrijven.
